Ciasto, puder, a może kiszonki. Sprawdź, jak w sezonie wykorzystać pomidory.

Choć dostępne są cały rok, tak wybornie pomidory smakują tylko latem. Najlepiej prosto z pola, dopieszczone słońcem. Wyposażone w naturalną dobroć natury, pachnące intensywnie słodkością. Obowiązkowo należy wgryzać się w nie zachłannie i zadbać o solidne zapasy. Wykorzystajcie pomidorowy urodzaj bez reszty.

Pomidor to owoc. Jeśli kogoś rozczarowuję tą wiedzą – przykro mi, ale opieram się na botanicznych źródłach, które klasyfikują go właśnie w tej kategorii. Precyzyjniej rzecz ujmując – pomidor to mięsista jagoda.  Chociaż Amerykanie nie potrafili takiego naturalnego przydziału zaakceptować i w ustawie zapisali sobie, że na ich ziemi pomidor będzie jednak warzywem. Stanowczość poparli kulinarną mocą i siłą przyzwyczajeń i prawo w sprawie nazewnictwa za oceanem obowiązuje niemal od 100 lat.

W Europie pomidor miał burzliwą historię. Przywiózł je do nas w XVI wieku Krzysztof Kolumb. I na początku w ogóle nie trafiały na talerz, bo uznawano je za truciznę. Przez lata pełniły jedynie dekoracyjną rolę. A jak już je doceniono to z rozmachem. W uznano pomidory za afrodyzjak. Kościół mocą papieskiego dekretu je przeklnął, więc zostały zakazanym owocem.  Kochankowie objadali się nimi w ukryciu nazywając pomidory jabłkami miłości. I nawet padały sugestie, że to ten owoc a nie jabłko podała w raju Ewa Adamowi. Z upływem czasu i wzrostem smakowej świadomości pomidorom zaczęło wieść się znacznie lepiej, dziś są jednym z najchętniej jedzonych owoców. W Europie zrywa się 13 milionów ton pomidorów rocznie. Polska wysyła je nawet do Grecji.

Witaminowe zalety pomidorów:

• Błonnik usprawnia trawienie
• Wysoka zawartość i likopenu- dzięki nim wolniej się starzejemy
• Potas reguluje ciśnienie krwi i dobrze wpływa na pracę serca
• Pektyny obniżają poziom cholesterolu
• Duży pomidor pokrywa połowę naszego zapotrzebowania na witaminę C
• 94% składu pomidora to woda, dlatego świetnie gaszą pragnienie. Jeden ma 15 kalorii.
• Witamina A i E nawilżają i wygładzają skórę

Oprócz zdrowotnych walorów pomidory mają swój smakowy urok i łatwość wybrzmiewania w rozmaitych kompozycjach. Choć najczęściej zjadamy je w sałatce, klasycznej zupie zabielanej śmietaną lub utytłanym w ich sosie makaronie, to całkiem przyzwoicie wypadają w słodkiej roli. Ciasto pomidorowe jest wilgotne, długo świeże i zachwycająco pyszne. Robi się je migiem, zjada równie szybko i zawsze zdobywa uznanie u zaskoczonych degustujących. Co jeszcze można zrobić z pomidorów? Konfitury. Takie w sam raz do zimowych kanapek lub mięs. Pomidory nie są humorzaste, zdadzą egzamin zawsze, gdy trzeba, więc można z nimi dowolnie eksperymentować. Polecam suszenie i kiszenie. Obie wersje warto mieć w czasie, gdy w sklepach pomidory przypominają prawdziwe owoce tylko z wyglądu. Zimą nie mają żadnego smaku, za to cenę horrendalną. Dlatego najlepiej w sezonie zrobić przetwory z pomidorów. Za kilka miesięcy będziecie sami sobie wdzięczni.

Warto wiedzieć:

• Pomidorów nie trzymamy w lodówce. Gdy trafią się niedojrzałe, trzeba je zostawić na kilka dni na nasłonecznionym parapecie.
• Im mniejsze pomidory, tym słodsze.
• Pomidory nie stracą za dużo soku i miąższu, jeśli pokroimy je w poprzek gniazd nasiennych
• Przetworzone pomidory nie tracą swoich właściwości prozdrowotnych. Wręcz przeciwnie. W suszonych pomidorach jest więcej błonnika i potasu niż w surowych.

Najlepsze pomidory do wyszukania na targu

Gruntowe – najpopularniejsze. Są okrągłe, czerwone, nadają się do wszystkich przetworów

Malinowe – najbardziej słodkie i soczyste. Dobre do zup i soków

Bycze serca – są duże i twarde. W środku nie znajdziemy zbyt wielu pestek, dlatego dobre są do sałatek i kanapek.

Gargamele – sporo ważą. Jeden potrafi mieć nawet ponad pół kilograma. Nadają się do faszerowania.

San Marzano – ta odmiana najwłaściwsza jest do zapakowania w całości w słoiki. Są owalne, długie, dość twarde i nie mają pestek

Tygrysie mają żółtą lub czerwoną skórkę, mięsiste, przyjemnie wkomponowujące się w słone i słodkie tarty oraz ciasta.

Koktajlowe drobne w różnych kolorach – mogą być żółte, pomarańczowe, czerwone. Są bardzo trwałe.

Fioletowe pierwsze wyhodowano w Anglii, kolor zawdzięczają antocyjanom – związkom, które barwią fioletową kapustę czy jagody. Pomidory w tym kolorze są dwa razy dłużej trwalsze niż czerowne

Zielone choć nie są dojrzałe, można je bez obaw zjadać. Najlepiej smażone lub skropione oliwą i obsypane świeżymi ziołami.

Jak wybrać najlepsze pomidory?  

• Wąchamy od strony szypułki. Powinny pachnieć mocno, świeżo. Jeśli wyczuwalny jest nawóz – lepiej odłożyć pomidora.
• Skórka nie powinna być zbyt twarda, bo to może świadczyć o niedojrzałości pomidorów
• Dobre pomidory nie mają pomarszczonej skorki i są delikatnie miękkie
• Im mniej lśniące pomidory – tym lepsze

Co zrobić z pomidorów?

Suszone pomidory

Suszone pomidory mają więcej błonnika i potasu niż surowe. Najlepiej suszyć je na naturalnym słońcu – można to robić nawet na osłoniętym od wiatru miejscu na balkonie.

Pomidory trzeba bardzo cienko pokroić w plastry. I ułożyć jeden przy drugim na papierze do pieczenia. W zależności od pogody – pomidory potrzebują 2 -3 dni na porządne ususzenie. 

Suszenie w piekarniku:  

Pomidory umyć i osuszyć. A potem pokroić w grubsze plastry, by po ususzeniu nie zostały z nich chipsy. Warzywa rozłożyć na suszarce do suszenia i suszyć przez 12 godzin w temperaturze 70 stopni. Pomidory można ususzyć też w piekarniku. Trzeba rozłożyć je na blaszce do pieczenia, a potem wstawić do nagrzanego do 80 stopni piekarnika i suszyć przez co najmniej 5 godzin.

Puder z suszonych pomidorów

• 200 g suszonych pomidorów

Wysuszone pomidory przetrzeć przez sito, a potem zblendować. Puder przełożyć do słoiczka i trzymać zamknięty szczelnie w chłodnym miejscu.

Budyń z kaszy jaglanej z pudrem pomidorowym

• szklanka ugotowanej kaszy jaglanej
• pół szklanki mleka kokosowego
• 2 łyżeczki pudru z pomidorów
• garść kolendry
• sól/pieprz

Kaszę przełożyć do blendera, dodać posiekaną kolendrę, sól, pieprz, łyżkę pudru, wlać mleko. Zmiksować na gładki krem. Budyń przełożyć do miseczek, oprószyć pozostałym pudrem.

Tatar z suszonych pomidorów

• szklanka suszonych pomidorów
• czerwona mała cebula
• ząbek czosnku
• laska selera naciowego
• garść natki pietruszki
• łyżeczka sosu sojowego
• łyżeczka soku z cytryny
• łyżka oliwy – jeśli pomidory nie były w zalewie
• pół łyżeczki miodu
• łyżeczka musztardy
• sól, pieprz

Pomidory, seler naciowy i natkę pietruszki przełożyć do blendera i zmiksować z oliwą, sosem sojowym, musztardą, sokiem z cytryny oraz miodem. Cebulę i czosnek pokroić w drobną kostkę. Wmieszać do powstałej pomidorowej masy, doprawić solą i pieprzem. Tatar można przełożyć do foremek czy kokilek i w nich schłodzić go w lodówce przez około godzinę. Wyjąć i podawać z chrupiącą grzanką.

Przyprawa ze skórek pomidorów

• szklanka skórek z pomidorów
• garść świeżej bazylii
• sól

Pomidory obrać ze skórki. Skórki i liście bazylii rozłożyć na blaszce do pieczenia. Piekarnik nagrzać do 80 stopni. Wstawić blachę i suszyć przez 2 godziny. Wyjąć i rozdrobnić w blenderze. Przechowywać w zamkniętym słoiku.

Chłodnik z pomidorów i malin

• kilogram pomidorów malinowych
• szklanka malin
• kawałek wypestkowanego arbuza
• bułka
• 5 łyżek oliwy
• ząbek czosnku
• 2 łodygi selera naciowego
• łyżka miodu
• sól/pieprz
• sok z pomarańczy
• garść świeżej mięty
• 2 łyżki czarnuszki
• 2 łyżki pudru z suszonych pomidorów

W garnku rozgrzać oliwę. Dodać pokrojoną bułkę i posiekany czosnek. Przesmażyć do zarumienienia. Pomidory i seler naciowy pokroić w kostkę. Dorzucić do garnka, dusić przez 5 minut, dolać wodę, maliny, miód i sok z pomarańczy. Zmiksować na gładki krem. Doprawić solą i pieprzem. Podawać z kostkami arbuza, porwanymi listkami mięty, pudrem i czarnuszką.

Pomidory w słoiku – najszybciej i najłatwiej 

• pomidory
• czosnek
• świeża bazylia
• sól
  

Pomidorom naciąć skórki i sparzyć. Obrać i pokroić w drobną kostkę. Na dnie litrowego słoika ułożyć kilka listków bazylii. Każdą porcję pomidorów wymieszać z łyżeczką soli i posiekanym z ząbkiem czosnku. W takiej postaci przełożyć do słoika – wypełniając go niemal do pełna. Słoik zakręcić. Piekarnik nagrzać do 120 stopni. Wstawić słoiki z pomidorami i pasteryzować przez 20 minut. Gorące wyjąć i odwrócić do góry dnem. Zostawić tak do ostygnięcia.

Słodki murzynek pomidorowy

• 4 nieduże pomidory
• dojrzały banan
• 1 jajko
• 2 szklanki mąki
• ¼ szklanki brązowego cukru
• 2 łyżki kakao
• płaska łyżeczka sody
• płaska łyżeczka proszku do pieczenia
• ¼ szklanki oleju

Pomidory umyć, sparzyć, zdjąć z nich skórkę i przełożyć do blendera. Dodać banana i zmiksować na gładką masę. Jajko ubić z cukrem. Mąkę wymieszać z sodą, proszkiem i kakao. Do suchych składników wlać masę jajeczną, dodać olej i lekko wymieszać. Keksówkę (około 15 cm) wyłożyć papierem do pieczenia. Wlać do niej ciasto. Piekarnik nagrzać do 175 stopni i piec ciasto przez około godzinę – do suchego patyczka.

Kiszone pomidory

Na litrowy słoik:

• około 8 małych gruntowych pomidorów
• łyżka soli
• 3-5 cm kawałek imbiru
• kilka gałązek tymianku lub rozmarynu
• 3 ząbki czosnku
• 5 ziaren ziela angielskiego
• łyżeczka kolendry w ziarnach
• 3 baldachimy kopru włoskiego
• niepełny litr wrzątku

Wrzątek wymieszać z solą. Pomidory umyć i ułożyć w słoiku. Między nie wcisnąć wszystkie przyprawy. Zalać wrzątkiem z solą. Zakręcić i odstawić do na tydzień do fermentacji ciepłe miejsce. Potem można słoiki z ukiszonymi pomidorami przechowywać w piwnicy lub spiżarni.