Ziemniak w roli głównej

„Wyznać należy, że po chrzcie świętym kartofle są największym dobrodziejstwem ludziom użyczonym przez Nieba” pisał historyk Julian Ursyn Niemcewicz, a poetę Adama Mickiewicza ziemniaki urzekły tak bardzo, że poświęcił im… wiersz. Ta sława warzywa nie zepsuła, trafiło pod strzechy i nie raz ratowało najbiedniejsze żołądki przed głodem. Ziemniak w uprawie nie jest kapryśny, nie trzeba mu szczególnie żyznych gleb ani cieplarnianych warunków. W kuchni kartofle też są wdzięcznym składnikiem, mogą być towarzystwem dla głównego dania albo odegrać tę rolę solo.I choć tyle w ziemniaku walorów, jest niedoceniany. Wini się go za nadmiernie rosnące kilogramy. Nazywa mdłym i wymienia na lepszy model. Czas odczarować niepozornego kartofla, uświadomić sobie, że 100 jego gram to zaledwie 86 kalorii, a ciężkości dodają mu sosy, śmietana i masło. Ziemniak saute ma sporo witaminy C, potasu i fosforu, wykluczać go z diety nie ma więc sensu. Ja ze swoimi wielkopolskimi korzeniami mam do tej bulwy niebywałą słabość. Pyrą z gzikiem podbiłam serca teściów i chętnie dzielę się rodzinnym przepisem.By lepić najlepsze gnocchi z Włoch przywiozłam specjalną deskę. W wersji najprostszej mieszam ugotowane ziemniaki z miętą i dodaję im wyrafinowania kroplą dobrej oliwy. Ziemniak z łatwością może stać się królem stołu. Trzeba mu tylko obdarzyć go szansą. Przedwiośnie to moment na takie eksperymenty idealny, mnóstwo w nim pożegnań i niecierpliwego czekania na nowe. By wypełnić ten czas korzystnie, a nie tylko żałować, że wciąż słońca za mało lub wiatru za dużo, rzodkiewka blada, a pomidor zbyt kwaśny, zajmijmy się ziemniakiem. Wydobyciem całej jego szlachetności. Nie bez powodu przecież król Jan III Sobieski w prezencie dla ukochanej Marysieńki przesyłał kartofle. Obdarowywał kobietę swojego życia, tym, co znalazł w podróży, najlepszego. Na francuskim dworze król wpinał kwiat ziemniaka do fraka, a jego żona ozdabiała nimi balowe suknie. Węgierskie księżniczki kwiaty kartofla nosiły we włosach i czekały aż wybranek podaruje im bukiet z nich ułożony.Był taki samym wyznaniem miłości, jak dziś ten z czerwonych róż. Teraz z pomocą ziemniaka też można wyznać uczucia, ubierając go w wytworną formę na talerzu. Przez kartofla do serca, gwarantuję, że to się uda.Ziemniaki najzdrowiej gotować w mundurkach, nie tracą wtedy swoich minerałów, bo najwięcej ich mają zaraz pod skórką. Te obrane i wrzucane do wody nie powinny w niej spędzić zbyt dużo czasu, najlepiej gotować je pod przykryciem, 20 minut od chwili, gdy woda zacznie wrzeć. Rodzaj ziemniaków warto dopasować do menu. Nie każdy nadaje się do sałatki czy frytek.Do klusek czy pyz najlepsze są takie, które mają sporo skrobi, do sałatek wykorzystać te z jej mniejszą zawartością, bo nie rozgotują się niepotrzebnie. Ziemniaka warto spróbować w cieście! Doda jędrności pączkom, a czekoladowe wypieki dzięki niemu będą dłużej świeże. W Polsce zarejestrowane są 122 odmiany ziemniaka, ale na bazarach i w sklepach trudno tę różnorodność zauważyć. Dominują Irga, Irys, Lord czy Bryza. Na Grację, Owację, Hubala, Ignacego albo chociaż Legendę można trafić dzięki poczcie pantoflowej. Ona też donosi, że do frytek najlepsza jest Zorba, a do produkcji chipsów Lady Rosetta i Saturna. Te odmiany rolnicy często uprawiają tylko po podpisaniu umów z firmami i im oddają całe plony. Autorami czasami zaskakujących nazw też są hodowcy, którzy każdą nową odmianę ziemniaka muszą oddać do oceny specjalnej komisji. Od jej opinii zależy, czy kartofle trafią na rynek. Na pewno posmakowały im Augusta, Etola, Finezja, Cekin, Ibis czy zwyczajny w tym towarzystwie Bartek, bo je można kupić.Gnocchi w sosie pomidorowo – serowym

Gnocchi:

•  kilogram ziemniaków
•  niepełna szklanka mąki
•  sól

Ziemniaki umyć i ugotować w łupinach. Gdy lekko przestygną obrać i przecisnąć przez praskę albo sitko. Do jeszcze ciepłych powoli dodawać mąkę i sól. Dobrze wyrobić, masa musi być gładka i aksamitna. Z ciasta formować malutkie kulki. Każdą spłaszczyć i zrobić na niej wzorek widelcem. Gnocchi wrzucać do wrzącej, osolonej wody i czekać aż wypłyną na wierzch. Odcedzić.

Sos:

•  300 ml śmietany 30%
• 100 g sera mozzarelli
• garść świeżej bazylii i szpinaku
• 4-5 świeżych pomidorów lub pomidory z puszki
• sól/pieprz
• ząbek czosnku
• mała cebula

Na oliwie podsmażyć posiekany czosnek i cebulę, dodać pokrojone w kostkę pomidory. Dusić przez 10 minut, a potem wkruszyć mozzarellę i zalać wszystko śmietaną. Wymieszać dokładnie i smażyć następne 10 minut. Doprawić solą i pieprzem. Do sosu dodać gnocchi i wymieszać. Posypać bazylią i szpinakiem.Ciasto czekoladowe z ziemniakami

• 200 g gorzkiej czekolady
• 225 g masła
• 120 g cukru trzcinowego
• 5 jajek
• 3 łyżki jogurtu naturalnego
• 100 g zmielonych orzechów włoskich
• 170 g ziemniaków (po ugotowaniu)
• 220 g mąki
• łyżeczka proszku do pieczenia
• pół łyżeczki sody oczyszczonej
• łyżeczka ekstraktu z wanilii
• szczypta soli

Żółtka oddzielić od białek. Białka ubić na sztywno z solą. Masło utrzeć z cukrem, a potem dodawać po kolei po jednym żółtku i wanilię oraz jogurt. W drugiej misce wymieszać mąkę z proszkiem i sodą oraz zmielonymi orzechami, dodać przeciśnięte przez praskę ziemniaki. Wymieszać, a następnie połączyć z masą maślaną, do całości delikatnie wmieszać pianę z białek. Tortownicę (23-24 cm) wysmarować masłem i wlać do niej ciasto. Formę wstawić do piekarnika nagrzanego do 180 stopni piec 1,20h – do czasu aż włożony w ciasto patyczek będzie suchy. Ciasto można oprószyć cukrem pudrem lub polać roztopioną czekoladą.Sałatka z ziemniaków i mięty

• 4 niezbyt duże ziemniaki
• 3 łyżki oliwy
• sól gruboziarnista
• pieprz
• garść świeżej mięty
• łyżka startego parmezanu
• łyżka soku z cytryny

Ziemniaki ugotować. Pokroić w dużą kostkę, ciepłe wymieszać z miętą, pieprzem i solą. Oliwę połączyć z sokiem cytryny, polać sałatkę, posypać miętą i parmezanem.Pyra z gzikiem

•  5 ziemniaków
• 200 g białego półtłustego sera
• 100 ml śmietany 12%
• ząbek czosnku
• cebula szalotka
• sól/pieprz
• 50 g masła
• szczypiorek

Ziemniaki ugotować w mundurkach. Odcedzić. Ser wymieszać z drobno pokrojonym czosnkiem i cebulą, doprawić pieprzem i solą. Wymieszać ze śmietaną. Na talerzu ułożyć przekrojonego na pół ziemniaka, a na nim wyłożyć po łyżce sera i nieco masła. Posypać szczypiorkiem.